روز جهانی گردشگری و جهانگردی گرامی باد

[روابط عمومی سایت]

با سلام خدمت کاربران عزیز انجمن

فرارسیدن روز جهانی جهانگردی و گردشگری گرامی باد

روز 27 سپتامبر برابر با پنجم مهر ماه، سازمان جهانی جهانگردی سازمان ملل، روز جهانی جهانگردی را جشن می گیرد.
هدف انتخاب یک چنین روزی، بالا بردن آگاهی مردم و هوشیار نمودن تمام مردم جهان درباره اهمیت نقش جهانگردی در جامعه جهانی بوده است. علاوه بر آن تلاش بر این است تا از این طریق چگونگی تاثیر پذیری ارزش های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی سراسر جهان را از جهانگردی، منعکس نماید.


امروزه گردشگری یکی از پر رونق ترین فعالیتهای اقتصادی جهان است. این صنعت اکنون در بسیاری از کشورها با رشد سریعتر نسبت به سایر بخشهای اقتصادی و با ایجاد فرصتهای شغلی جدید، یک صنعت پیشرو تلقی میشود.

امروزه گردشگری به قدری در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن را صادرات نامریی نام نهاده اند.


در تقسیم بندی مهمترین منابع درآمدزایی در جهان، صنعت اکتشاف نفت و بهره برداری از آن به عنوان پردرآمدترین فعالیت صنعتی مطرح میشود و پس از آن صنعت خودروسازی و در رتبه سوم گردشگری و جذب گردشگر قرار دارد.


انواع جهانگردی با توجه به انگیزه:


- همایش ها
- اقتصادی و بازرگانی
- ورزشی
- مذهبی
- درمانی و بهداشتی
- تفریح, استراحت و دیدار بستگان

جهانگردي با انگيزه ‏هاي مختلف از ديرباز بين انسان‏ها رواج داشته و آثار مكتوب و به جا مانده از اين گردش‏ها، به نسل‏هاي مختلف بشري در شناختن تاريخ و جغرافياي مكاني و شرايط زندگي و حكومتي گذشتگان كمك مي‏كند.

اما جهانگردي با سبك جديد از اوايل قرن شانزدهم ميلادي آغاز شد. زماني كه انقلاب صنعتي اروپا را فراگرفت و شيوه‏هاي نوين زندگي در جامعه اروپا نمود پيدا كرد. از اوايل قرن هفدهم، اصطلاح توريست در جامعه فرانسه رايج گرديد.
اين اصطلاح در مورد جواناني به كار برده مي‏شد كه براي تكميل تحصيلات و كسب تجربه ‏هاي لازم زندگي، مسافرت مي‏كردند.

اصطلاح توريست به تدريج به مسافريني اطلاق مي‏شد كه هدف آن‏ها از مسافرت، گردش، استراحت و آشنايي با فرهنگ مردم ساير كشورها بود. توجه به ارزش و بعد اقتصادي جهانگردي، پس از جنگ جهاني دوم آغاز گرديد و كشورهاي اروپايي براي كسب درآمد و بازسازي خرابي‏ها، اين صنعت را مورد توجه قرار دادند.

در حال حاضر با توجه به عواملي مانند گسترش ارتباطات، افزايش اطلاعات ملت‏ها از يك‏ديگر، توسعه صنعت حمل و نقل، علاقه‏مندي عموم جوامع بشري به آشنايي با آثار ساير ملل و پي بردن دولت‏ها به بازدهي اقتصادي صنعت توريسم، مي‏توان ادعا نمود كه اين صنعت از نظر اهميت اقتصادي، جايگاه سوم را در دنيا دارد.

روز جهاني جهان‏گردي گرامی باد

قرآن کریم:
أفَلَم يَسيرُوا فِي الأرضِ فَيَنظُرُوا كَيفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذينَ مِن قَبلِهِم
آيا آنان در زمين سير نكردند تا پايان كار پيشينيان را بنگرند
يوسف ، آيه ۱۰۹ .

پيامبرصلي الله عليه وآله :
سافِرُوا تَصِحُّوا
سفر كنيد تا سالم باشيد
بحار الأنوار ، ج ۷۶ ، ص ۲۲۱ .

پيامبرصلي الله عليه وآله :
سافِرُوا فَإنَّكُم إنْ لَم تَغنَموا مالاً اُفِدتُم عَقلاً
سفر كنيد ، كه اگر در سفر مالي به چنگ نياوريد ، عقل [تجربي ]شما فزوني خواهد يافت
مكارم الأخلاق ، ص ۲۴۰ .

پيامبرصلي الله عليه وآله :
لَو يَعلَمُ النّاسُ رَحمَةَ اللَّهِ لِلمُسافِرِ لَأصبَحَ عَلي ظَهرِ سَفَرٍ ، إنَّ اللَّهَ بِالمُسافِرِ رَحيمٌ
اگر مردم از رحمت خدا به مسافر آگاه بودند ، همگي بار سفر مي‏بستند . همانا خداوند با مسافر ، مهربان است
تنبيه الخواطر ، ج ۱ ، ص ۴۱ .

امام علي‏عليه السلام :
السَّفَرُ مِيزانُ الأخلاقِ
سفر ترازوي اخلاق است
شرح نهج‏البلاغه ، ابن ابي‏الحديد ، ج ۲۰ ، ص ۲۹۴ .

امام علي‏عليه السلام :
سَلْ عَنِ الرَّفيقِ قَبلَ الطَّريقِ
پيش از سفر از هم‏سفر جويا شو
نهج‏البلاغه ، نامه ۳۱

[ppm]

سلام من خیلی گردشگری ومسافرت رو دوست دارم روز گردشگری مبارک ایشالا همه ی سفرها بی خطر باشه.

[Almas Parsi]

آمار گردشگری

آمار و ارقام گردشگری معمولاً ‌بصورت تعداد ورود و خروج گردشگران و چگونگی اقامت آنها محاسبه می شود. بطور مشخص تعداد ورودی مسافرین بین المللی وپذیرایی از آنها به صورت جداگانه و منفک از تعداد ورود و خروج مسافرین داخلی یک کشور‌ (مسافرت های داخلی) در نظر گرفته می شود. در این راستا داده های اقتصادی قابل ملاحظه ای از سوی سازمان های متولی گردآوری می شوند که در اختیار این سازمان ها باقی می مانند ومعمولاً نشر آنها با سطوح دقت متفاوتی صورت می گیرد.

به همین دلیل بسیاری از مطالعات اقتصادی کلان یا نتایج تحلیل های اقتصادی انجام شده از دقت کافی برخوردار نبوده و اینچنین است که بخش قابل توجهی از ایرادات و انتقادات مطرح شده در حوزه اقتصاد گردشگری به مبانی آماری آن باز می گردد و در نتیجه نتایج و تحلیل های آن را مغایر با هم نشان می دهد !البته بسیاری از آمارها و یا ارقام جابجا شده در صنعت گردشگری لحاظ نمی‌شود مثلاً بسیاری از مبادلات و یا درآمدهای حاصله از رفت و آمد افراد در مرزهای دو کشور بطور دقیق ثبت نمی‌شود و یا به حساب نمی‌آید.درآمد گردشگری در سال‌های مختلف نوسانات مختلفی داشته است و این بسته به موقعیت و وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشورها متفاوت بوده است.

اما آنچه مسلم است در اغلب نقط دنیا رشد درآمد ناشی از گردشگری مثبت بوده است. متا سفانه آمار گردشگران خارجی ورودی به کشورایران تا کنون توسط هیج مرجع رسمی کشور تهیه نشده است، هرچند این آمار برای سیا ستگذاری، برنامه ریزی، کنترل و نظارت بر بخش گردشگری کشور وجذب سرمایه گذاران در تاسیسات گردشگری از اهم امور می باشد. ولی تاکنون توجه لازم به آن صورت نگرفته است.

البته برای حل این معضل در برنامه چهارم توسعه کشور” تدوین طرح جامع آمار گردشگری کشور” مصوب گردید و پیرو آن درسال 1384{دفتر برنامه ریزی، آمار واطلاعات} بعنوان اتاق فکر سازمان درساختارتشکیلاتی سازمان جدید التاسیس میراث فرهنگی وگردشگری پیش بینی و مصوب گردید ولیکن دراوائل سال بعد با مدیریت جدید سازمان این دفتر منحل گردید و سامان دادن به آمار گردشگری درنطفه خاموش شد.در حال حاضرهر چند آمار گردشگران وجود ندارد ولی آمار مسافران خارجی ورودی به کشور توسط چهار مرجع (اداره کل اتباع خارجه نیروی انتظامی – اداره کل اتباع خارجه وزارت امور خارجه – سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری – سازمان گمرک کشور ) جمع آوری می شود که متاسفانه هرکدام با نواقصی مواجه می باشد اولی آمارخود را محرمانه تلقی کرده و منتشرنمی کند – دومی نظام آمارگیری مناسب ومستمری ندارد – سومی صرفا آمار گردشگران ورودی به هتل های تحت پوشش را جمع آوری می کند که فاقد جامعیت و زمانبندی مناسب می باشد – لذا تنها آمار معتبر در خصوص مسافران خارجی ورودی مربوط به سازمان گمرک کشور می باشد که آن هم فاقد شا خصهای لازم برای شناسائی گردشگر از مسافر می باشد، ولی علی رغم این مسائل تنها آماردر دسترس کشور می باشد که با کمک از نظرات کارشناسی اگر در ضریب ۵۰ درصد ضرب کنیم می توانیم بصورت حدودی تعداد گردشگران خارجی ورودی را تخمین بزنیم.

به گزارش سازمان جهانی گردشگردی در سال 2010 درآمد مستقیم و غیرمستقیمی که از طریق گردشگری عاید ایران شده از 900 میلیون دلاربیشتر نیست. آمار منتشر شده توسط مراجع دولتی ایران فاصله جدی با منطق و واقعیت دارد.

سازمان میراث فرهنگی وگردشگری، تعداد گردشگران خارجی در ایران را درسال 1389 حدود 000/100/3 نفر اعلام کرده که به نظر بسیاری از صاحبنظران این حوزه، آمار منتشره توسط این سازمان اغراق آمیز است و رقم واقعی بسیار پایین تر می باشد.

در حال حاضر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به تدریج عملکرد ضعیف تری از خود بروز داده و از سال 1378، آمار ها و اطلاعات مربوط به ظرفیت مراکز اقامتی و دفاتر خدمات مسافرتی را منتشر ننموده است.

نگاهی به آمار های موجود حداقل در سال های گذشته نشان می دهد تناقضات آماری در صنعت گردشگری ایران ریشه ای دیرینه دارند. به عنوان مثال در حالی که سازمان ایرانگردی و جهانگردی در سال 1374 آمار گردشگران و ورودی را 488 هزار نفر اعلام کرد ولی سازمان جهانی گردشگری (WTO) این آمار را 195 هزار نفر ارائه داد.

با توجه به نبود نهادی که آمار مستند گردشگری را اعلام کند، در این تحقیق، از آمار مسافران ورودی و خروجی اعلام‌شده توسط سازمان گمرک کشور که تنها سازمانی است که آمارهای تا حدودی مستمر ارایه می‌کند، همچنین خبرهای مندرج در رسانه ها و نظرهای معتبر کارشناسی مبنی بر اینکه ۵۰ درصد مسافران ورودی به کشور و ۹۰ درصد مسافران خروجی از کشور را می‌توان گردشگر محسوب کرد، استفاده شده است.



درآمد ارزی حاصل از ورود گردشگران بین المللی به ایران



بر اساس مطالعات انجام شده درآمد حاصل از جذب یک گردشگر خارجی بافروش 15 بشکه نفت برابری می کند و اگر این صنعت در کشور توسعه پیدا کند و تعداد فراوانی گردشگر خارجی به ایران بیایند درآمد حاصل از توریسم می تواند جایگزین بخش های قابل توجهی از درآمد فروش نفت شود. در خصوص اشتغال زایی این صنعت در داخل کشور تنها می توان به این نکته اشاره نمود که در مقابل ورود 6 نفر گردشگر برای یک نفر در کشور ایجاد اشتغال می شود.(یعقوب زاده، 1383).


درآمد ارزی حاصل از ورود گردشگران بین المللی به ایران طی سال های 1348 تا 1357 با افزایش رو به رو بوده است. بیشترین درآمد ارزی گردشگران به ایران پیش از انقلاب در سال 1357 با رقمی بالغ بر 235 میلیون دلار بوده است. از سال 57 به بعد به علت پیروزی انقلاب اسلامی و سالهای جنگ تحمیلی تا سال 67 تقریبأ ثابت و با تغییرات جزئی مواجه بوده است. از سال 67 تا 87 نیز با توجه به آرامش نسبی اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور، درآمد حاصل از ورود گردشگران بین المللی با روند رو به رشد رو به رو بوده است. اما از سال 1388 تا کنون رو به کاهش گذاشته است.

به منظور بررسی و مقایسه سالیانه وضعیت گردشگردی کشور با بهره گیری از الگوهای بین المللی از شاخص های عمده: ورود گردشگر بین المللی، خروج ایرانیان ازکشور، درآمد گردشگردی، هزینه گردشگردی و شاخص های مربوط به اقامت در تأسیسات اقامتی است استفاده شده است. تفکیک ورود گردشگران بین المللی به کشور بر اساس مدل سفر از سال 1388 تا 1389 بیانگر آن است که طی سال های گذشته بیشترین ورود گردشگران بین المللی به ایران به ترتیب از مرزهای زمینی، هوایی و دریایی بوده است.

جدول شماره 15: ورود گردشگران بین المللی به کشور بر اساس مدل سفر در سال 1388 و 1389

سال	گردشگران ورودی	ورود زمینی	هوایی	دریایی
1388	575/272/2	311/621/1	522/634	742/16
1389	282/121/3	135/474/2	622/628	524/18

منبع؛ اداره آمار و اطلاعات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

بر اساس جدول فوق در سال 1388 گردشگران بین المللی به ترتیب 71 درصد از طریق مرز زمینی، 27 درصد هوایی و 6/0 درصد از راه دریا وارد کشور شده اند. در سال 1389 نیز با اندکی تغییر به ترتیب 79 درصد از طریق مرز زمینی، 20 درصد هوایی و7/0 درصد از راه دریا به ایران سفر کرده اند.

تفکیک مبدأ سفر گردشگران بر اساس مناطق عمده جهانی بیانگر آن است که بیشترین گردشگران ورودی به ایران از کشورهای اروپایی (با احتساب کشورهای تازه استقلال یافته) وارد ایران شده اند. پس از اروپا بیشترین مسافران ورودی به ایران ازکشورهای جنوب آسیا و پس از آن ازکشورهای خاورمیانه بوده اند.

خروج ایرانیان از کشور:

خروج ایرانیان از کشور طی سال های 1348 تا 1352 با روند افزایشی روبرو بوده است. که این روند از سال 1352 تا 1356 افزایشی بوده اما سرعت آن بیشتر بوده است. این روند طی سال های 1356 تا1360 که مصادف با پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی بود، با روند کاهشی قابل توجهی مصادف می شود.

خروج ایرانیان از کشور به مقاصد بین المللی طی سالهای 1360 تا 1363 با افزایش سالیانه چشمگیر مواجه بوده است و از سال 1363 تا 1373 به غیر از سال 1370 از روند یکنواختی برخوردار بوده ، اما از سال 72 تا 89 با روند افزایشی چشمگیری روبه رو بوده است.


رحیم یعقوب زاده-پژوهشگر و استاد دانشگاه
منبع