شـــهرسازی چیست؟!

[ستاره کویر]

سلام
با توجه به این امـر که هنوز کسانی هستند که با رشته ی شهرسازی آشنایی ندارن
زدن این تاپیک خالی از لطف نیست



شهرسازی علمی است که به بررسی همه ی تحولات اجتماعی،اقتصادی، سیاسی و کالبدی یک شهر می پردازد
و تلاش می کند که روابط موجود در یک شهررا در قالب نظامی هماهنگ، مدیریت و سازمان دهی کند

متخصص شهرسازی نیز کسی است که با مطالعه و بررسی روابط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم در شهر، برنامه ایبسامان و مطبوع برای یک شهر ارایه دهد. برنامه ای که تصویرگر سیمای شهر در آیندهاست.

شهرسازی یعنی مطالعه طرح ریزی و توسعه شهرها بادرنظرگرفتن احتیاجات اجتماعی واقتصادی باتوجه به حداقل رساندن مشكلات شهری وپاسخ گویی به نیازهای عمومی جمعیت شهری.

شهرسازی یك كارگروهی و یك كوشش دسته جمعی باشركت متخصصین علومی است كه به نحوی در زمینه مسائل شهری می توانند به مطالعه بپردازندو درجهت بهبود، توسعه وبه طوركلی وضع آینده آنهابه تعیین برنامه مبادرت كنند.

در واقع ، « شهر سازی » را می توان جزو فعالیت ها و علومی به شمار آورد که با زندگی روزمره و لحظه ای انسان ها ارتباط دارد و آثار آن در نحوه « سکونت» و « کار و فعالیت » و « گذراندن اوقات فراغت » شهروندان ملموس و آشکار است
.
از این روست که « شهرسازی » را می توان دانشی تلقی کرد که تلاش دارد رابطه ای متعادل بین « انسان » ، « فعالیت » و « فضا – مکان » ایجاد نماید . تحقق این تلاش ، بدون « برنامه ریزی » میسر نیست .

بر همین مبنا ، همان طور که در برنامه ریزی ، ابعاد مختلف زندگی و جوامع انسانی با بهره گیری از دستاوردهای علومی چون اقتصاد ، جامعه شناسی ، مردم شناسی ، بوم شناسی ، اقلیم شناسی و . . . مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد ، در شهرسازی ، نیز تمامی این ابعاد ، باید مد نظر قرار داده شود تا با شناسایی و تحلیل واقعیت های موجود ، تمهیدات ایجاد بستر مناسب زندگی برای ساکنان شهرها فراهم آید .
ما واقعیتی بیرونی تحت عنوان شهرسازی نداریم،
یعنی؛ هیچ دستگاه، واحدیا نهاد اجتماعی توان طراحی و ساخت پدیده ای به بزرگی شهر را ندارد. بنابراین کلمهی شهرسازی از نظر مفهومی، معنا ندارد! و ما معادل آن را نیز در زبان های خارجینداریم و به جای آن از عنوان های برنامه ریزی شهری و طراحی شهری استفاده می کنیم. چرا که شهر را می توان برنامه ریزی یا بخش هایی از آن را طراحی کرد. یعنی، مدلفیزیکی آن را ایجاد کرد.
اما کسی نمی تواند مسئولیت ساخت پدیده ی پیچیده ای مثل شهر را بر عهده بگیرد. به همین دلیل عنوان شهرسازی درست نیست و در شورای عالی برنامهریزی وزارت علوم نیز نام این رشته برنامه ریزی شهری و منطقه ای است. در شهرسازی و برنامه ریزی شهری هفت محور اصلی وجود دارد :

-برنامه ریزی شهری
-برنامه­ریزی منطقه­ای و ناحیه­ای
-برنامه ریزی حمل ونقل­
-برنامه ریزی اقتصادی و اجتماعی
-برنامه ریزی شبکه های زیرساختی
-برنامه ریزی محیط زیست
-طراحی شهری

شهرسازی در كتب لاتین به مفاهیم مختلفی تعریف شده است از جمله فن و مهارت ساخت شهر، تهیه نقشه شهر، تدبیر كردن در امور شهر و ساخت محیط شهر می‌باشد همچنین شهرسازی به عنوان طرح آگاهانه كالبدی است.

«كبیل شهرسازی را دانش سامان دادن كاربری زمین، تامین محل ساختمانها و مسیر جاده‌های ارتباطی با حداكثر عملی بودن و راحتی و دسترسی تعریف كرده است. لینچ : شهرسازی را توزیع نظام كلی فضایی فعالیتها و عناصر در یك منطقه یا زمین دانسته است. چیپین : انجام تلاش منظم و سیستماتیك در جهت پیش بینی گرایشهای اجتماعی و اقتصادی یك جامعه و هماهنگ كردن محیط فیزیكی با ‌آنرا شهرسازی بحساب آورده است. همچنین وی در تعریفی دیگر شهرسازی را چیزی جز انجام كاربری زمین ندانسته است» برخی دیگر از صاحب نظران، شهرسازی را نوعی برنامه‌ریزی فیزیكی دانسته‌اند كه جهت ارائه طرح و برنامه ریزی فیزیكی آینده، نگرش به حال و گذشته نیز لازم است و در تمام زمینه‌ها فرآیند حال و گذشته باید نگریسته شود. هر برنامه‌ریزی چون آینده مورد نظری را در پیش دارد پس باید هدف مشخصی را نیز دنبال كند و راهها و گامهای رسیدن به اهداف آینده باید مدنظر قرار گیرد.

بطور كلی دانش شهرسازی و بقولی دیگر هنر شهرسازی كه در واقع آنرا می‌توان تلفیقی از علم و هنر دانست به دو قسمت تقسیم می‌شود.
قسمت اول تحت عنوان برنامه‌ریزی شهری و بخش دوم تحت عنوان طراحی شهری است. بدین صورت كه هر دو بخش لازم و ملزوم یكدیگر بوده و تقدم و تاخر آنها باید رعایت شود. انجام و ارائه هرگونه طرح فیزیكی یا طرح شهری باید پس از مرحله برنامه‌ریزی شهری انجام شود و بدون برنامه‌ریزی در خصوص شهر امكان طراحی وجود ندارد.

از آنجا كه شهرسازی بطور مستقل وجود ندارد با پیوند و ارتباط دادن با علوم پیرامونی امكان فعالیت می‌یابد، شهرسازی در رده علوم میان رشته‌ای تعریف شده است.

با مثال ساده‌ای می‌توان مطلب فوق را روشن ساخت. رفع مشكل و نارسایی یك چهارراه در شهری صرفاً تكیه كردن بر مشكل كالبدی و فیزیكی چهارراه نمی‌تواند باشد عواملی كه مشكل تردد را در چهارراه بوجود می‌آورد می‌توان به صورت زیر برشمرد.

الف : عدم رعایت قوانین و ضوابط راهنمایی و رانندگی، این مطلب ممكن است به دو دلیل بوقوع به پیوندد، از طرفی قوانین راهنمایی و رانندگی دچار اشكال هستند و نارسائیهای مقرراتی وجود دارد و از سوی دیگر مردم به هر علتی حاضر به رعایت قانون نیستند.

ب : چراغهای راهنمایی خوب عمل نمی‌كنند و بعضاً با سیستم وسائط نقلیه هماهنگ نیست.

ج : مشكلات كالبدی و فیزیكی از جمله كاربریهای نامناسب، عرض نامناسب شبكه در چهارراه وجود دارد.

در یك مسئله شهری همانطور كه اشاره گردید مجموعه‌ای از عوامل فرهنگی، اقتصادی، كالبدی و ... وجود دارد كه امكان تردد مناسب در چهارراه را دچار مشكل كرده است.
نتیجه اینكه مسائل و مشكلات شهری و از جمله برنامه‌ریزی شهری و شهرسازی نگرش صرف و واحدی نسبت به كالبد و فیزیك شهر ندارد بلكه در امر برنامه‌ریزی نگرش نسبت به پارامترهای اقتصادی، طبیعی و جغرافیایی، تاریخ، محیط زیست، فنی و سویل، كالبدی و فیزیكی، جامعه‌شناسی می‌باشد. لذا شهرسازی را جزء علوم كاربردی و نیز علم میان رشته‌ای تعریف كرده‌اند.
گدس و صاحبنظران دیگری از جمله مكلوین و چادویك حل مسائل شهرسازی را صرفاً به صورت سیستماتیك میسر دانستند. در مسیر و نگرش موضوعات، بارزترین روش تحقیق و مطالعه فرآیند است در فرآیند بطور كلی سه مرحله شناخت، تجزیه و تحلیل و برنامه‌ریزی با ارائه طرح فیزیكی جای دارد كه فرآیند اگر به صورت مفصل مورد توجه باشد در واقع مراحل هفت گانه زیر را می‌توان در آن جستجو نمود».
شناخت ـ مسئله یابی ـ حصول ـ تدوین اهداف در راستای حل مسائل مرحله قبل ـ تدوین و ارائه راه‌حلهای عملیاتی و ممكن جهت نیل به اهداف كلی ـ ارزیابی اهداف عملیاتی یا راه حلهای مرحله قبل با توجه به معیارهای هماهنگ با موضوع ـ انتخاب راه حل بهینه ـ اجرای راه حل بهینه.


njavan.ir

[ستاره کویر]

مقدمه

توسعه شهرنشینی و رشد شهرها و شهرگرایی در سده اخیر، روز به روز به مسایل شهری ابعاد جدیدتری بخشیده است. امروزه مراقبت و هدایت توسعه شهری و ساماندهی مناطق پیرامون شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار گشته است.
طی دهه های 1335- 1375 تعداد شهرهای ایران سه برابر شده و پیش بینی می شود که در سال 1400 شمسی این تعداد باز هم دو برابر گردد. تداوم این روند در آینده، مراقبت و هدایت توسعه های شهری را در دستور کار قرار داده و بر تربیت نیروی انسانی آگاه و کارآ در سطوح مختلف شهرسازی تأکید می کند.
با توجه به این واقعیات، حرفه شهرسازی در مقطع کارشناسی به عنوان تخصصی میان رشته ای با تمام زمینه های علمی پایه ای و اصلی شهرسازی در تحصیلات دانشگاهی معنا می یابد. در این مقطع تقویت مهارت های فنی و کاربردی و همچنین آماده سازی زمینه برای دوره تحصصی کارشناسی ارشد شهرسازی و تربیت نیروی انسانی کارا در سطوح مختلف اجرایی کشور در دستور کار قرار می گیرد.
آموزش در دوره کارشناسی شهرسازی زمینه ای مناسب برای ساماندهی و هدایت توسعه و حفاظت و بهره وری از منابع موجود و بالقوه محیطی در نقاط شهری را فراهم می آورد. تأسیس این دوره ضمن تحول و ارتقاء کیفی آموزش تخصصی دوره های کارشناسی ارشد ناپیوسته شهرسازی، دگرگونی کیفی در آموزش دوره های دکتری شهرسازی را نیز فراهم کرده و مایه توسعه فنی و علمی شهرسازی در جهت همگامی با رشد و تحول کشور خواهد گردید.
کارشناسی شهرسازی عبارت از مجموعه آگاهی علمی، فنی در سطح آموزش هیا عمومی حرفه شهرسازی است. دانش آموختگان این دوره قدرت اجرایی طرح سکونتگاه های شهری و یا در حال شهری شدن را در چارچوب آموزش های خود دارا بوده و آمادگی لازم را در تهیه طرح های شهری با گروههای تخصصی خواهند داشت. این فارغ التحصیلان همچنین با کسب آگاهی ها و مهارت های علمی- فنی، در تهیه طرح های شهری همکاری فعال داشته و شرایط لازم و پایه ای را برای ورود به دوره های تحصیلات تکمیلی شهرسازی واجد خواهند بود.


دوره کارشناسی شهر سازی در پی تحقیق بخشیدن به موارد زیر است:

1) گسترش دانش و مهارت شهرسازی به منظور تربیت نیروی انسانی آگاه و کارآ که بتواند در خدمت رشد و تحول همه جانبه کشور قرار گرفته و نظارت و مراقبت بر توسعه پایدار شهری براساس طرحهای مصوب را بر عهده گیرد.

2) تربیت کارشناسانی که بتوانند رابطه مناسب بین برنامه های اجتماعی- اقتصادی و توسعه ای را در اجرای طرحهای شهری فراهم آورند و بر اجرای طرحها و برنامه های توسعه نظارت نموده و در ارتقاء کیفیت و کارآیی محیط های شهری موثر افتند.

3) زمینه های علمی و فنی دوره های تخصصی شهرسازی را تقویت کرده و کارشناسی ارشد گرایش برنامه ریزی شهری و طراحی شهری را به سوی حرفه ای تر شدن سوق دهند.



سطوح رشته

ردیف	نام دانشگاه		ارشد
1	آزاد- مشهد		*
2	ارومیه		*
3	امام خمینی قزوین		*
4	بابلسر		*
5	هنر تهران		*
6	یزد		*

درسهای رشته

ردیف	نام درس	ردیف	نام درس
1	آشنایی با برنامه‌ریزی و طراحی محیط	2	آشنایی با مبانی معماری و ساختمان
3	آشنایی با مصالح و ساخت	4	آشنایی با منظرسازی شهری
5	آمار و روش‌های کمی در شهرسازی	6	اقتصاد شهری
7	انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن	8	بلایا و سکونتگاه‌های انسانی
9	بوم‌شناسی طبیعی و انسانی	10	تاریخ اسلام
11	تاریخ و فرهنگ شهرنشینی جهان	12	تربیت بدنی 2
13	جامعه شناسی شهری	14	جغرافیای شهری
15	حقوق و قوانین شهری	16	درآمدی بر شهرشناسی
17	درک و بیان محیط شهری	18	روش تحقیق در شهرسازی
19	زبان تخصصی	20	زبان خارجی
21	سمینار شهرسازی	22	شناخت فضاهای شهری ایران
23	طراحی و کاربرد نظام اطلاعات	24	طرح نهائی
25	علم و هنر شهرسازی	26	فارسی
27	مبانی اقتصاد	28	مبانی جامعه‌شناسی
29	مبانی جغرافیا	30	مبانی مهندسی تاسیسات شهری
31	مبانی مهندسی شبکه حمل و نقل	32	مبانی و روشهای برنامه ریزی مسکن
33	مبانی و روشهای برنامه‌ریزی شهری	34	مبانی و روشهای طراحی شهری
35	متون اسلامی (آموزش زبان عربی)	36	مدیریت و سازمان اجرایی شهری
37	معارف اسلامی 2	38	کاربرد رایانه در شهرسازی
39	کاربرد ریاضیات در شهرسازی	40	کاربرد نقشه‌برداری در شهرسازی
41	کاربرد هندسه در شهرسازی	42	کارگاه آماده‌سازی زمین
43	کارگاه برداشت کالبدی	44	کارگاه برنامه‌ریزی شهری (کاربری زمین)
45	کارگاه برنامه‌ریزی مسکن	46	کارگاه بیان تصویری 1
47	کارگاه بیان تصویری 2	48	کارگاه طراحی شهری
49	کارگاه طرحهای اجرایی	50	کارگاه مطالعات شهری
51	کارگاه مهندسی تاسیسات شهری	52	کارگاه مهندسی شبکه حل و نقل

صنعت و بازار کار

شهر سازی در عین تخصصی بودن، دارای خصلت میان رشته‌ای است و با زمینه‌های گوناگون در سطوح روستائی، شهری و منطقه‌ای از یکسو و سطوح فنی و انسانی و محیطی از دیگر سو در ارتباط می‌باشد.
کارشناسان شهرسازی می‌توانند در فرایند ساماندهی و بهبود فضاهای زیستی و محیط‌های زندگی نقش مؤثر داشته، با ارائه طرح‌های مختلف در مدیریت طرح و برنامه‌ریزی و اجرای این فضاها مشارکت نمایند.
این کارشناسان نسبت به آموخته‌های خود قادر به تهیه طرح و برنامه برای مناطق شهری و روستائی بوده، عملا در فرایند شهرسازی نقش و وظیفه حرفه‌ای خویش را ایفا خواهند کرد.
کارشناسان شهرسازی با توجه به آموخته‌های خود می‌توانند در نها‌دهای مختلف شهرسازی مانند دفاتر شهرسازی و فنی شهرداری‌ها ، دفاتر فنی وزارت کشور، ادارات کل مسکن و شهرسازی، دادگستری، دفاتر فنی جهاد کشاورزی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ، دفاتر مهندسین مشاور شهرسازی و سایر نهادهای مربوط با اجرای طرح‌های شهری کشور به کار بپردازند.
دانش آموختگان این دوره قدرت اجرایی طرح سکونتگاه های شهری و یا در حال شهری شدن را در چهار چوب آموخته‌های خود دارا هستند و آمادگی لازم را در تهیه طرح‌های شهری با گروههای تخصصی خواهند داشت.
این رشته ارتباط نزدیک با برخی از رشته‌های مهندسی بخصوص رشته‌های معماری، عمران، مکانیک (تاسیسات) و همچنین علوم اجتماعی، روانشناسی، جامعه شناسی، اقتصاد و... دارد.

roshd.ir

[ستاره کویر]

ادامه تحصیل

زمینه ادامه تحصیلات در مقطع دکتری در این رشته، چه در خارج و چه در داخل و بویژه بورسیه از سازمانهای گوناگون وجود دارد. لازم به ذکر است که رشته شهرسازی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در ایران دانشجو می پذیرد. در مقطع کارشناسی، نخستین گروه از دانشجویان رشته شهرسازی در سال ۱۳۸۲ فارغ التحصیل شدند. ولی در مقطع کارشناسی ارشد، این رشته از سابقه طولانی برخوردار است و در مقطع دکترا نیز تعدادی از دانشگاه های کشور شروع به فعالیت کرده اند و دانشجویانی نیز فارغ التحصیل شده اند.


توان مندی ها و ویژگی های لازم

دانشجوی رشته ی شهرسازی باید اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد و در دانشگاه نیز به این اطلاعات عمق و وسعت بیشتری ببخشد.

رشته ی شهرسازی نیاز به مطالعه ی زیاد، کارهای فیزیکی گسترده و برداشت های میدانی بسیاری دارد و به همین دلیل دانشجو باید وقت زیادی را به آن اختصاص دهد. هم چنین باید قدرت تحلیل بالایی داشته و در طراحی زبردست باشد. به خصوص دانشجویان رشته ی کارشناسی ارشد طراحی شهری که باید در طراحی توانا باشند.
برای همین در آزمون کارشناسی ارشد این رشته، امتحان طراحی گرفته می شود. دانشجوی این رشته باید با طراحی و مفاهیم هنری مثل روان شناسی رنگ ها آشنا باشد و در عین حال به مفاهیم تکنیکی و اصول فنی کار مثل نقشه برداری، رسم فنی، پرسپکتیو، هندسه ی فضایی ، مدل سازی، ریاضی و مسایل انسانی و علاقه مند باشد و بداند که در طی تحصیل باید کارهای تحقیقاتی و عملی بسیاری انجام دهد.
در سطح کارشناسی از دانشجوی شهرسازی انتظار می رود که دید هندسی و درک فضا داشته باشد و بتواند در طراحی، فضا را به صورت دوبعدی و سه بعدی تصویر کند. هم چنین باید در ریاضیات به ویژه آمار مسلط باشد چون جمع آوری و تحلیل اطلاعات تحقیقات این رشته، نیاز به آمار و تحلیل آماری دارد و در نهایت تسلط به زبان انگلیسی و آشنایی با کامپیوتر در دنیای امروز عامل مهمی در موفقیت یک دانشجو است.


● درس های مهم در این رشته

ضرایب و عنوان درس های اختصاصی رشته ی شهر سازی در آزمون سراسری به شرح زیر است: ریاضیات:۴، فیزیک مکانیک:۴، شیمی:۱
برخی از دروس‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل عبارت اند از: شهرشناسی،‌ درک‌ و بیان‌ محیط‌ شهری‌، بوم‌شناسی‌ طبیعی‌ و ریاضیات‌ در شهرسازی‌، کارگاه‌ بیان‌ تصویری‌، کاربرد هندسه‌ در شهرسازی‌ ،زبان‌ تخصصی‌ .کاربرد نقشه‌برداری‌، کاربرد رایانه‌ در شهرسازی‌، تاریخ‌ و فرهنگ‌ شهرنشینی‌ جهان و ایران‌، آشنایی‌ با مبانی‌ معماری‌ وساختمان‌، مبانی‌ مهندسی‌ شبکه‌ حمل‌ و نقل‌، کارگاه‌ مهندسی‌ شبکه‌ حمل‌ و نقل‌‌، مبانی‌ مهندسی‌ تأسیسات‌ شهری‌، کارگاه‌ مهندسی‌ تأسیسات‌ شهری‌، طراحی‌ و کاربرد نظام‌ اطلاعات‌ ، آمار و روش‌های‌ کمی‌ ، آشنایی‌ با مصالح‌ و ساخت‌ ، جغرافیای‌ شهری‌ ، جامعه‌شناسی‌ شهری‌ ، اقتصاد شهری‌ ، کارگاه‌ مطالعات‌ شهری‌، مبانی‌ و روش‌های‌ برنامه‌ریزی‌ شهری‌ ، مبانی‌ و روش‌های‌ طراحی‌ شهری‌ ، کارگاه‌ برنامه‌ریزی‌ شهری‌، کارگاه‌ طراحی‌ شهری‌، مبانی‌ و روش‌های‌ برنامه‌ریزی‌ مسکن‌ ، کارگاه‌ برنامه‌ریزی‌ مسکن‌، کارگاه‌ طرح‌های‌ اجرایی‌ ، شناخت‌ فضاهای‌ شهری‌ ایران‌ ، روش‌ تحقیق‌ در شهرسازی‌ ، کارگاه‌ آماده‌ سازی‌ زمین‌، کارگاه‌ برداشت‌ کاربری‌ ، طرح‌ نهایی‌.


● دانشگاه هایی که در رشته مهندسی شهرسازی پذیرش می کنند

رشته شهرسازی از سال ۱۳۶۵ در دانشگاه تهران تدریس می شود. قبل از انقلاب نیز برای مدت کوتاهی در سالهای ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶ این رشته در دانشگاهها تدریس می شد. پس از دانشگاه تهران، در سال ۱۳۶۹، دانشگاه شهید بهشتی (دانشکده معماری و شهرسازی) در این رشته دانشجو پذیرفت. سپس دانشگاههای علم و صنعت، تربیت مدرس، شیراز ، هنر اصفهان و آزاد اسلامی نیز جهت تربیت کارشناسان شهرسازی اقدام به پذیرش دانشجو کردند. هم اکنون رشته مهندسی شهرسازی در مقطع کارشناسی ارشد دو گرایش زیر را شامل می شود: برنامه ریزی شهری و طراحی شهری.

واحد دانشگاهی/ مقطع پذیرش/ سایت ایتنرنتی
دانشگاه شیراز/ کارشناسی – کارشناسی ارشد / www.sumu.ac.ir
دانشگاه تهران/ کارشناسی – کارشناسی ارشد- دکتری/ www.ut.ac.ir
دانشگاه تربیت مدرس/ کارشناسی ارشد/ www.modares.ac.ir
دانشگاه شهید بهشتی/ کارشناسی ارشد/ www.sbu.ac,ir
دانشگاه علم و صنعت/ کارشناسی ارشد/ www.iust.ac.ir
دانشگاه هنر اصفهان/ کارشناسی و کارشناسی ارشد / www.ui.ac.ir
دانشگاه تربیت مدرس/ کارشناسی ارشد/ www.modares.ac.ir
دانشگاه ارومیه/ کارشناسی/ www.urmia- ac.ir
دانشگاه امام خمینی قزوین/ کارشناسی/ www.ikiu.ac.ir
دانشگاه گیلان/ کارشناسی/ www.gu.ac.ir
دانشگاه مازندران (بابلسر)/ کارشناسی/ www.umz.ac.ir
دانشگاه هنر (کرج)/ کارشناسی/ www.art.ac.ir
دانشگاه شهر کرد/ کارشناسی/ www.sku.ac.ir
دانشگاه کردستان/ کارشناسی/ www.uok.ac.ir
دانشگاه فردوسی مشهد / کارشناسی/ www.um.ac.ir
دانشگاه یزد/ کارشناسی/ www.yazduni.ac.ir
دانشگاه بجنورد/ کارشناسی


● وقتی شهر را می سازی، روز هم باید داشته باشی…

اولین بار سال ۱۹۴۹ پروفسور کارلوس ماریا دلاپائولرا، استاد دانشگاه بوینوس آیرس آرژانتین، ۸ سپتامبر را به عنوان روز جهانی شهرسازی بنیانگذاری کرد و امسال ۵۶ سالی ست که این روز را در بیش از ۴۰ کشور دنیا جشن می گیرند. کشورهایی مثل کانادا، جامائیکا، استرالیا، ایالات متحده، هلند، انگلستان، سریلانکا، پاکستان و… از این جمله هستند کشور ما از دوسال گذشته به جمع این کشورها پیوسته است.


● چرا مهندسی شهرسازی را انتخاب می کنیم ؟

▪ جون ترکیبی از ریاضیات ، هنر و علوم محیطی است.
▪ چون هیچ فارغ التحصیل مهندسی شهرسازی به دنبال کار نمی گردد.
▪ چون امکان گرفتن بورس تحصیلی برای اعزام به خارج از کشور وجود دارد.
▪ چون امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکترا در ایران وجود دارد.
▪ چون در دانشگاه شیراز در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ارایه می شود.
▪ چون باعث رشد خلاقیت ، نوآوری و مهارت فردی و گروهی می شود.

● بازار کار

این رشته هم اکنون در سطح جهانی دارای بازار کار فراوانی است و به علت نوپا بودن و همچنین به علت آن که دارای زمینه های کاری متفاوت و متنوعی است، هنوز بازار کار آن اشباع نشده است. به عنوان نمونه، کشور کانادا، بالاترین امتیاز را برای اشخاصی که دارای مدرک شهرسازی هستند، جهت مهاجرت و یا ادامه تحصیل، قائل است. توجه به این نکته حائز اهمیت است که تا ۵ سال پیش، این رشته تنها در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری وجود داشته است و به تازگی در مقطع کارشناسی نیز فعالیتهایی صورت گرفته است، بنابراین با بازار کار اشباع از نیروی کار مواجه نیستیم.
از آن جا که این فارغ التحصیلان علاوه بر تواناییهای یک مهندس شهرساز، از نظر علمی و نظری وپژوهشی در یک زمینه خاص، معلومات بیشتری دارند، بدین جهت کارایی بیشتری نیز دارند و از مطالب فراگرفته شده می توانند در زمینه های طراحی و محاسباتی دقیق و تخصصی تر و همچنین پژوهشی ، استفاده نمایند. این گونه فارغ التحصیلان ضمن آن که می توانند در تمام محلیهای جذب فارغ التحصیلان کارشناسی مشغول به کار گردند، مسوولیتهای بالاتر و سنگین تر علمی،پژوهشی و اجرایی را به عهده می گیرند. پس از پایان دوره دکترای تخصصی ، امکان همکاری در دانشگاهها و سایر مراکز علمی و پژوهشی به عنوان عضو هیات علمی برایشان میسر می گردد.
زمینه های کاری رشته شهرسازی در ایران بسیار متفاوت و متنوع است، در بخش دولتی، در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، شهرداریها، وزارت کشور، استانداریها و سایر ارگانهای وابسته به وزارت کشور، وزارت مسکن و شهرسازی و… و در بخش خصوصی، در شرکتهای مهندسین مشاور شهرسازی، معماری، برنامه ریزی منطقه ای و … . در ذیل به برخی از زمینه های کاری اشاره می شود:
۱) تهیه طرحهای شهری و منطقه ای(جامع، تفصیلی، ساختاری، شهرستان، هادی)
۲) مشاوره در امور شهری و منطقه ای به مدیران و مسئولان رده بالا.
۳) فعالیت در شهرداریها.
۴) فعالیت در استانداریها.
۵) فعالیت در وزارتخانه های مربوطه(مسکن و شهرسازی، راه و ترابری، کشور).
۶) نظارت بر ساختمانهایی با ارتفاع بیش از ۸ طبقه بر طبق قانون.
۷) انجام پروژه های محوطه سازی، تفکیک زمین، طراحی محله و …
۸) برنامه ریزی و طراحی شهرکهای گوناگون (مسکونی، صنعتی، تجاری)
۹) برنامه ریزی و طراحی شهرهای جدید.
۱۰) مکان یابی عناصر و کاربریهای گوناگون شهری.
۱۱) توانایی راه اندازی و استفاده از سیستم GIS.
۱۲) فعالیت گروهی با سایر تخصصها در پروژه های گوناگون.
۱۳) فعالیت در مشاوران خصوصی و نیمه خصوصی شهرسازی، معماری، راه و ساختمان، طراحی شهری، برنامه ریزی منطقه ای و….
۱۴) تدریس دانشگاهی (که امروزه به علت افزایش تعداد دانشگاهها و پذیرفته شدگان در این رشته، به شدت با کمبود استاد مواجه هستیم).
۱۵) استفاده از تخصص رشته های دیگر و این رشته بصورت توام و در نتیجه افزایش کارآیی و تاثیرگذاری (همانند استفاده مشترک از رشته عمران و شهرسازی که می تواند علاوه بر مسائل سازه و عمرانی، زمینه کاری در مباحثی همچون، مطالعه طرحهای بالادست، محوطه سازی، مسائل طراحی و … را فراهم آورد).

leitnerbox.ir