6 علت سردردهاي بارداري

[poune]

دكتر شيرين نيرومنش/ استاد دانشگاه علوم‌پزشكي تهران


1 ميگرن: افرادي که سابقه ميگرن داشته‌اند، ممکن است با باردارشدن سردردهايشان افزايش يا کاهش يابد.

سردرد ميگرن ممکن است به دليل استرس، شرايط محيطي گرم يا پرنور، خستگي، بي‌خوابي يا موادغذايي هيستامين‌دار مثلا تخم‌مرغ و گوجه‌فرنگي شروع شود بنابراين خانم‌هايي که قبلا سابقه ميگرن داشته‌اند و حالا مي‌خواهند باردار شوند بهتر است قبل از اقدام به بارداري به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنند تا علت ميگرن آنها تشخيص داده شود و تا حدامکان از تاثير آن بر بروز سردرد پيشگيري شود زيرا در دوران بارداري امکان افزايش شدت و تکرر اين سردردها وجود دارد که به مسکن‌هاي معمولي هم جواب نمي‌دهند. مثلا اگر کسي با قرار گرفتن در نور شديد آفتاب يا شلوغي، دچار سردرد مي‌شود، بهتر است مراعات کند تا در دوران بارداري دچار اين سردردهاي شديد نشود تا بخواهد از مسکن استفاده کند.

2 اشکالات بينايي: در اين حالت خانم باردار بايد به پزشک متخصص چشم مراجعه کند.

3 سينوزيت: در فصل زمستان شايع است که معمولا در پيشاني و گونه‌ها ايجاد مي‌شود و صبح‌ها شديدتر است. اين خانم‌ها اغلب از ترشحات چرکي و خلط مداوم شکايت دارند که حتما بايد به متخصص گوش و حلق و بيني مراجعه کنند.

4 سردردهاي مسموميت بارداري يا پره‌اکلامپسي: اين سردردها خطرناک‌اند و معمولا در سه‌ماهه دوم و به خصوص در سه‌ماهه سوم و هفته‌هاي آخر بارداري ديده مي‌شوند. مسموميت بارداري و فشارخون بالا از تهديدهاي جدي براي خانم‌هاي باردار است و مهم‌ترين علل مرگ‌ومير مادران است بنابراين سردرد در سه‌ماهه سوم بايد جدي گرفته شود.

5 سردردهاي سه‌ماهه سوم: معمولا خانمي که در سه‌ماهه سوم دچار سردرد مي‌شود فشارخونش بالاست و پروتئين زيادي از ادرارش دفع مي‌شود. از مشخصات اين سردردها اين است که با مصرف مسکن‌هاي معمولي بهبود پيدا نمي‌کنند و ادامه دارند. اگر خانمي در سه‌ماهه سوم دچار سردرد مي‌شود و فشارخون و دفع پروتئين ادراري او بالاست بايد حتما به پزشک مراجعه کند و احتمال ابتلا به مسموميت بارداري را بررسي کند و در صورت مثبت‌بودن اين احتمال به طور جدي تحت مراقبت قرار بگيرد، بستري شود و تصميمات جدي برايش صورت گيرد.

6 کاهش قندخون (هايپوگلايسمي).

• مسکن مجاز در دوران بارداري: تنها مسکني كه مادران در دوران بارداري مجازند مصرف کنند آن هم به ميزان محدود قرص استامينوفن معمولي و بدون کديين است که متاسفانه تاثير چنداني بر سردرد ميگرني ندارد.

هفته نامه سلامت

[poune]

دكتر عليرضا زالي/جراح مغز و اعصاب/استاد دانشگاه علوم‌پزشكي شهيد بهشتي/مشکلي که در سه ماهه اول حاملگي شيوع بيشتري دارد
سردرد و بارداري

سردرد از مشکلات شايع مادران باردار است که شدت آن از خفيف تا شديد متغير است؛ در مورد انواع و احتمال خطر هرکدام از اين سردردها مطالبي را در اين نوشته خواهيد خواند....

سردرد بارداري در سه‌ماهه اول ممکن است در تمام سر، قسمت پيشاني يا پشت سر مادر بروز کند و با علايم فشاري، ضرباني يا در موارد شديد همراه تهوع و استفراغ باشد. در بعضي خانم‌ها اين سردردها معمولا صبحگاهي‌اند و در برخي ديگر بعدازظهر‌ها شروع مي‌شوند. سردردهاي سه‌ماهه اول چندان نگران‌کننده نيستند.


انواع سردردهاي بارداري

سردردهاي خوش‌خيم: اين سردردها از شايع‌ترين مشکلات خانم‌هاي باردار است. به‌نظر مي‌رسد به علت تغييرات هورموني و تغييرات جريان خون مغز به خصوص در سه‌ماهه اول بارداري شاهد سردردهاي مادران باردار هستيم. سردردهاي خوش‌خيم با افزايش سن بارداري به مرور کم مي‌شوند.

معمولا در سه‌ماهه دوم بارداري از شدت و تواتر و دفعات اين سردردها کاسته مي‌شود اما استراحت، پرهيز از کم‌خوابي، رژيم غذايي مناسب، ورزش‌هاي سبک، اجتناب از استرس‌هاي شديد روحي و جسمي، پرهيز از مصرف دخانيات و نوشابه‌هاي گازدار و محرک و همچنين‌ موادغذايي تند و تيز در بهبودي اين سردردها موثر دانسته شده‌اند.


سردرد ميگرني: رفتار ميگرن در خانم‌هاي باردار متفاوت است. در بعضي با شروع بارداري کاهش و در برخي ديگر افزايش مي‌يابد.


ميگرن سابقه‌دار: خانم‌هايي که سابقا در دوران قاعدگي دچار تشديد سردرد مي‌شده‌اند به احتمال زياد در دوران بارداري هم دچار افزايش حملات ميگرني مي‌شوند. اين سردردها در سه‌ماهه دوم و سوم شايع‌ترند.


ميگرن بارداري: مادراني که در بارداري ميگرن را تجربه مي‌کنند به خصوص اگر بالاي 35 سال باشند، امکان مواجهه با مخاطرات ديگري هم برايشان وجود دارد. مثلا افزايش خطر لخته‌شدن خون در رگ‌هاي محيطي و سکته‌هاي مغزي و قلبي. به همين دليل به بانواني که در دوران بارداري ميگرن دارند توصيه مي‌کنم ساير عوامل تهديدکننده مثل فشارخون و چربي‌خون، چاقي و افزايش وزن ناگهاني را به طور دقيق کنترل کنند.


اولين تجربه ميگرن: خانم‌هايي که اولين سردرد ميگرن عمرشان را در دوران بارداري تجربه مي‌کنند، بايد حتما بعد از زايمان تحت درمان جدي قرار بگيرند زيرا احتمال مزمن‌شدن اين سردردها در آنها وجود دارد.


سردردهاي ناشي از تومور: همان‌طور که هر فردي ممکن است مبتلا به تومور شود خانم باردار هم مي‌تواند دچار اين مشکل بشود. يکي از مهم‌ترين تومورهايي که در دوران بارداري علايم خود را نشان مي‌دهند تومورهاي قسمت هيپوفيز هستند. در دوران بارداري خصوصا اواخر آن، هورمون‌هاي هيپوفيز مثلا هورمون پرولاکتين (هورمون موثر بر ترشح شير) افزايش مي‌يابند که مي‌توانند سبب تومورهاي هيپوفيزي شوند. اين مشکل خود را به صورت سردرد و مشکلات بينايي نشان مي‌دهد.


سردردهاي ناشي از فشارخون: پره اکلامپسي که عموما بين هفته 20 تا 30 بارداري شروع مي‌شود در خانم‌هاي بارداري که دچار افزايش فشارخون هستند، رخ مي‌دهد و تورم دست و پا و صورت در آنها ديده مي‌شود. افزايش وزن غيرعادي و هفتگي، وجود پروتئين در ادرار و نوسانات فشار خون در اين مادران سبب بروز سردردهاي ناگهاني در آنها مي‌شود. اگر اين علايم جدي گرفته نشوند احتمال دارد که مادر دچار اکلامپسي يا مسموميت بارداري شود که با بروز تشنج، اختلال سطح هوشياري و اغما و در موارد پيشرفته مرگ همراه خواهد شد. شانس ابتلا به پره‌اکلامپسي در افرادي که اولين تجربه بارداري‌شان را دارند يا دچار ديابت، فشارخون يا بيماري کليوي يا التهابي (مثلا لوپوس) هستند يا در خانواده‌شان سابقه مسموميت بارداري بوده، بيشتر است.