منطق

[javadbabaei]

منطق مادی در مقابل منطق صوری
قرن ها بعد از اینکه ارسطو منطق صوری را عنوان کرد، منطقی مخالف این منطق به نام منطق مادی پیدا شد.
منطق ارسطو به ما یاد میده چگونه معلومات را با هم ترکیب کنیم، کدام یک را مقدم قرار بدیم و کدام را موخر، کدام موجبه است و کدام سالبه ، اگر یکی موجبه بود و دیگر سالبه‏ نتیجه غلط است. بطور کلی قضیه نظری و صوری را بیان می کند.

یک مثال ساده ای که برای درک بهتر این موضوع می توان زد دستور کارهای آزمایش ها هستند که به ما می گونید اول از کدام مواد باید شروع کنیم یا چگونه مواد را با هم ترکیب کنیم و... یا یک مهندس که‏ فقط نقشه را می‏دهد می‏گوید اگر می‏خواهید این ساختمان را بسازید این طور باید بالا ببرید. این را می‏گویند منطق صوری.
امروزه این امر که منطق ارسطو در جهت صورت است، مورد قبول و منطق‏ صحیحی است.
ولی این برای بشر کافی نیست، برای اینکه خطایی که ذهن‏ می‏ کند از دو راه است: گاهی از این راه است که افکار را با یکدیگر غلط ترکیب می‏کند، و گاهی از این راه است که آن ماده ه‏ای که برای ترکیب کردن‏ آورده غلط است.
اگر یک آزمایش خراب باشد دو امکان وجود دارد : یک امکان از این است که محاسبات و معادله ها غلط بوده، مثلا در علم شیمی بجای اینکه x مول ماده a بریزیم y مول ریختیم موادی که در اختیار داریم درست بوده، ولی یک وقت هست که تمام معادلات صحیح است ، بسیار صحیح پیش بینی‏ می‏کنیم ولی تقلبی در مواد و مصالح است. مثلا ماده a دارای ناخالصی است یا ظرفی که برای آزمایش انجام دادیم مناسب نبوده است و... که با هم باعث خرابی آزمایش می شود.

یا اگر یک ساختمان خراب باشد دو جور ممکن است باشد: یک وقت از این راه است که حسابهای مهندس غلط بوده، مثلا محاسبه فشاری‏ که بر ستون وارد می‏شود درست نبوده.
موادی که در اختیارش قرار داده‏ اند درست بوده، وقتی نگاه می‏ کنند می‏بینند آهنش درست، سیمانش خوب، آجر و آهکش، لوازم همه درست‏ است ولی او نتوانسته اینها را خوب جور بکند. نتیجه این است ساختمان خراب می شود . ولی یک وقت هست که مهندس، بسیار صحیح پیش بینی‏ می‏کند، اصول مهندسی‏اش خیلی خوب است ولی تقلبی در مواد و مصالح است.
سیمانش خراب بوده، آهنش زنگ بوده، باز هم‏ نتیجه این است که ساختمان خراب می‏ شود.

امروزه به این نتیجه رسیده ‏اند که فکر بشر غلط می‏ کند و اشتباه می‏رود از دو راه است‏:
یا از این راه است که نظمش غلط است. این همان است که ارسطو و بعد ارسطوئیان خیلی روی آن فعالیت کرده ‏اند، که نظم (فکر) یعنی مهندسی فکر چگونه باید باشد. منطق صورت منطق مهندسی فکر است. ولی ارسطو و ارسطوئیین دنبال این مطلب نرفته‏اند که اگر ما تنها مهندسی فکر را درست‏ کنیم کافی نیست، مواد فکر ما باید درست باشد و بعد باید مهندسی‏اش درست باشد.( منطق مادی)
از مهم ترین و شاخص ترین افراد در منطق مادی می توان که از مهم‌ترین ایشان می‌توان فرانسیس بیکن و رنه دکارت را نام برد.